วันรัฐธรรมนูญ
วันรัฐธรรมนูญ เป็นอีกหนึ่งวันที่สำคัญ ที่ทางราชการประกาศให้เป็นวันหยุด เพื่อเป็นการระลึกถึงรัฐธรรมนูญฉบับแรกอัน เป็นฉบับถาวร แม้หลายคนอาจจะงงและสงสัยเกี่ยวกับกฎหมายของบ้านเมืองที่มีการเปลี่ยนแปลงและแก้ไขอยู่ตลอดเวลา แต่นั่นให้พึงตระหนักว่า เป็นสิ่งที่ทำเพื่อประชาชนชาวไทย ได้รับผลประโยชน์มากที่สุด
ความหมายของวันรัฐธรรมนูญ
รัฐธรรมนูญหมายถึงการกำหนดรูปแบบของรัฐว่าเป็นรัฐเดียวหรือรัฐรวม ซึ่งเป็นระบอบการปกครองของรัฐรวมทั้งสถาบันและองค์กรการใช้อำนาจอธิปไตยในการปกครองรัฐ ถือเป็นบทกฎหมายสูงสุดในการจัดระเบียบการปกครองประเทศ
วันรัฐธรรมนูญในไทย
วันรัฐธรรมนูญ เป็นวันสำคัญทางประวัติศาสตร์อีกวันหนึ่งของประเทศไทย ซึ่งตรงกับวันที่ 1o ธันวาคม ของทุกปี ซึ่งเป็นวันที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 ได้พระราชทานรัฐธรรมนูญ ฉบับถาวรเป็นฉบับแรก ให้แก่ปวงชนชาวไทยเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2475 เพื่อเป็นหลักในการปกครองของประเทศให้แก่ประชาชนชาวไทย ซึ่งได้ถือว่ารัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศเป็นเครื่องกำหนดระเบียบแบบแผนของสังคม เพื่อเป็นการระลึกถึงรัฐธรรมนูญฉบับแรกอัน และพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ได้พระราชทานให้กับปวงชนชาวไทย ทางราชการจึงกำหนด วันที่ 10 ธันวาคมของทุกปี เป็นวันรัฐธรรมนูญ มีการเป็นการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์เป็นระบอบประชาธิปไตย โดยมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขอยู่ภายใต้รัฐธรรมนูญอันเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ เป็นการเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ.2475 นับว่ามีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งในประวัติศาสตร์การปกครองของชาติไทย
รัฐธรรมนูญต่างประเทศ
ทุกประเทศล้วนแล้วแต่มีกฎหมายรัฐธรรมนูญทั้งนั้น ซึ่งขึ้นอยู่ที่ว่าแต่ละประเทศจะมีการกำหนด รัฐธรรมนูญอย่างไรซึ่งแต่ละประเทศจะไม่เหมือนกัน ดังประเทศที่ยกตัวอย่างมานี้
กฎหมายรัฐธรรมนูญของอังกฤษ ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร โดยยึดหลักการปกครองที่ ไม่ได้อยู่รวมกันเป็นรัฐธรรมนูญเฉพาะ แต่กระจายตามกฎหมายต่างๆ ตามคำพิพากษาต่างๆ รวมทั้งธรรมเนียมปฏิบัติที่สืบทอดกันจนกลายเป็นจารีตพระเพณี
กฎหมายรัฐธรรมนูญของประเทศฝรั่งเศส มีการปกครองในระบอบประชาธิปไตยในระบบกึ่งรัฐสภากึ่งประธานาธิบดี ถือคติการปกครองว่า "รัฐบาลจากประชาชน โดยประชาชน และเพื่อประชาชน"
กฎหมายรัฐธรรมนูญของประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นกรอบการปฏิบัติสำหรับหน่วยงานของรัฐบาลสหรัฐอเมริกา และกำหนดความสัมพันธ์ระหว่างรัฐบาลกลางกับรัฐบาลท้องถิ่นของรัฐต่าง ๆ รวมถึงประชาชนทุกคนที่อาศัยอยู่ในสหรัฐอเมริกาด้วย
วันที่ใช้จัดงานวันรัฐธรรมนูญ
วันที่ใช้จัดงานวันรัฐธรรมนูญ คือวันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปี
ปฏิทินวันรัฐธรรมนูญ
วันรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2558 ตรงกับ วันพฤหัสบดีที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2558 / วันพฤหัสบดี แรม ๑๕ ค่ำ เดือนสิบสอง(๑๒) ปีมะแม
วันรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2559 ตรงกับ วันเสาร์ที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2559 / วันเสาร์ ขึ้น ๑๑ ค่ำ เดือนอ้าย(๑) ปีวอก
วันรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2560 ตรงกับ วันอาทิตย์ที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2560 / วันอาทิตย์ แรม ๗ ค่ำ เดือนอ้าย(๑) ปีระกา
วันรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2561 ตรงกับ วันจันทร์ที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2561 / วันจันทร์ ขึ้น ๓ ค่ำ เดือนอ้าย(๑) ปีจอ
วันรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2562 ตรงกับ วันอังคารที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2562 / วันอังคาร ขึ้น ๑๔ ค่ำ เดือนอ้าย(๑) ปีกุน
วันรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2563 ตรงกับ วันพฤหัสบดีที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2563 / วันพฤหัสบดี แรม ๑๐ ค่ำ เดือนอ้าย(๑) ปีชวด
วันรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2564 ตรงกับ วันศุกร์ที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2564 / วันศุกร์ ขึ้น ๖ ค่ำ เดือนอ้าย(๑) ปีฉลู
วันรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2565 ตรงกับ วันเสาร์ที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2565 / วันเสาร์ แรม ๒ ค่ำ เดือนอ้าย(๑) ปีขาล
วันรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2566 ตรงกับ วันอาทิตย์ที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2566 / วันอาทิตย์ แรม ๑๓ ค่ำ เดือนสิบสอง(๑๒) ปีเถาะ
วันรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2567 ตรงกับ วันอังคารที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2567 / วันอังคาร ขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือนอ้าย(๑) ปีมะโรง
วันรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2568 ตรงกับ วันพุธที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2568 / วันพุธ แรม ๕ ค่ำ เดือนอ้าย(๑) ปีมะเส็ง
ประวัติวันรัฐธรรมนูญ
เมื่อ 700 ปีก่อน มีการปกครองการปกครองแบบระบอบสมบูรณาญาสิทธิราช ที่ใช้กันมาอย่างยาวนาน เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง อีกครั้งในวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ.2475 จึงถือว่ามีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งในประวัติศาสตร์การปกครองของชาติไทย ซึ่งเปลี่ยนมาเป็นระบอบประชาธิปไตย โดยมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขอยู่ภายใต้รัฐธรรมนูญอันเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ
ส่วนสาเหตุที่เกิดการเปลี่ยนแปลงการปกครอง เพราะพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 7 ทรงมีพระราชประสงค์ที่จะพระราชทานรัฐธรรมนูญเพื่อเป็นหลักในการปกครองของประเทศให้แก่ประชาชนชาวไทย เพราะรัฐ ธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ เป็นเครื่องกำหนดระเบียบแบบแผนของสังคม เพื่อเป็นการระลึกถึงพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ได้พระราชทานรัฐธรรมนูญฉบับแรก อันเป็นฉบับถาวรเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2475 ให้กับปวงชนชาวไทย ทางราชการจึงกำหนด วันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปี เป็นวันรัฐธรรมนูญ
เมื่อพระมหากษัตริย์ลงพระปรมาภิไธยประกาศใช้แล้ว สภาผู้แทนราษฎรซึ่งมีอำนาจทางนิติบัญญัติออกกฎหมายต่างๆ จึงเป็นผลให้บังคับใช้ได้ สภาผู้แทนเป็นสถาบันที่มีอำนาจสูงสุดในทางการเมืองในระยะแรกของการเปลี่ยนแปลงการปกครองส่วนการใช้อำนาจตุลาการยังคงให้ศาลยุติธรรมที่มีอยู่แล้วพิจารณาพิพากษาคดีต่อไป
ในรัฐธรรมนูญที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานแก่ราชอาณาจักรสยาม ฉบับถาวรนั้น
มีวาระสำคัญหลายอย่าง เช่น ได้บัญญัติให้พระมหากษัตริย์ ซึ่งเป็นประมุขไม่ต้องรับผิดชอบทางการเมืองเป็นผู้ใช้อำนาจทางคณะรัฐมนตรี ซึ่งเป็นการเปลี่ยนระบอบการปกครองเป็นการปกครองแบบรัฐสภา
โดยพระมหากษัตริย์ ทรงแต่งตั้งคณะรัฐมนตรี ให้บริหารราชการแผ่นดิน และต้องรับผิดชอบในการบริหารราชการแผ่นดินต่อสภาผู้แทน รัฐสภา ไม่ได้ใช้แต่เพียงอำนาจนิติบัญญัติเท่านั้น แต่มีอำนาจที่จะควบคุมคณะรัฐมนตรีในการบริหารแผ่นดินด้วย แม้จะมีกฎหมายรัฐธรรมนูญออกมา และหากเห็นว่าการดำเนินการปกครอง บริหารประเทศไปในทางที่จะเป็นภัยหรือเสื่อมเสียผลประโยชน์สำคัญ แต่คณะรัฐมนตรีรวมทั้งพระมหากษัตริย์ ก็มีอำนาจที่จะยุบ สภาผู้แทนได้ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับพระมหากษัตริย์นั้นได้บัญญัติว่าพระมหากษัตริย์ดำรง อยู่ในฐานะอันเป็นที่เคารพสักการะห้ามผู้ใดละเมิดโดยเด็ดขาด
เพราะประเทศไทยถือว่า มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข
กิจกรรมวันรัฐธรรมนูญ
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 7 ทรงมีพระราชประสงค์ที่จะพระราชทานรัฐธรรมนูญเพื่อเป็นหลักในการปกครองของประเทศให้แก่ประชาชนชาวไทย เพื่อเป็นการระลึกถึงรัฐธรรมนูญฉบับแรก และเป็นฉบับถาวร พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ได้พระราชทานให้กับปวงชาวไทย จึงกำหนดให้ วันที่ วันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปี เป็นวันรัฐธรรมนูญ ซึ่งจะมีกิจกรรมต่างๆเกิดขึ้นตามนี้
พระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศล
ในวันรัฐธรรมนูญของทุกปี ได้มีการจัดพระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลฉลอง ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม งานนี้เป็นงานพระราชพิธีและรัฐพิธีร่วมกัน เพื่อเป็นการระลึกถึงรัฐธรรมนูญฉบับแรกที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่7 ทรงพระราชทานให้แก่ประชาชนชาวไทย
พิธีวางพวงมาลา
ในตามสถาบันศึกษาหรือมหาวิทยาลัยต่างๆ ได้จัดให้มีการใส่ชุดพิธีการไปวางพวงมาลาถวายสักการะและถวายบังคมพระบรมราชานุสรณ์รัชกาลที่ 7 ณ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ มีหน่วยราชการ พ่อค้า ประชาชน จากทั่วประเทศ ได้นำพวงมาลา หรือพุ่มดอกไม้ไปถวายสักการะ และมีการประดับธงชาติบริเวณอาคารบ้านเรือน
จัดงาน เด็กไทย รักรัฐสภา
ในวันรัฐธรรมนูญ ได้จัดให้มีการจัดงาน "เด็กไทย รักรัฐสภา" และพร้อมเปิดโอกาสให้ตัวแทนเยาวชนได้สัมภาษณ์ และแลกเปลี่ยนความรู้เกี่ยวกับรัฐธรรมนูญ เพื่อให้เยาวชนไทยและประชาชนทั่วไปเข้าใจและมีความรู้เกี่ยวกับวันสำคัญของประเทศ คือวันรัฐธรรมนูญอีกด้วย
จัดนิทรรศการ
นอกจากนี้ ตามสถานศึกษา หรือหน่วยงานราชการ จะมีการจัดบอร์ด หรือจัดนิทรรศการวิชาการเพื่อให้ความรู้ความเข้าใจและเผยแพร่เกี่ยวกับพระราชประวัติ และพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ และเป็นการประกาศเกียรติคุณให้ไพศาลสืบไป
กิจกรรมต่างๆของวันรัฐธรรมนูญนี้ จัดขึ้นทุกปี เพื่อเป็นการน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ ที่ได้มอบรัฐธรรมนูญฉบับแรกให้กับชาวไทย
ข้อควรระวังในการจัดกิจกรรมวันรัฐธรรมนูญ
ชาวไทยทุกคนต้องยืนหยัด ปกป้องและพิทักษ์รักษาไว้ซึ่งชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ รวมถึงการปกครองระบอบประชาธิปไตย ที่มีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข รวมทั้งปฏิบัติตามกฎหมายและประพฤติตนเป็นพลเมืองที่ดีตามรัฐธรรมนูญอย่างเข้มแข็ง
ไม่ทำลายชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
ประชาชนมีหน้าที่พิทักษ์รักษาไว้ซึ่งชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ รวมถึงการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข โดยกำหนดให้เป็นหน้าที่ของบุคคลทุกคน ซึ่งเป็นหลักการเดิมที่มีหารบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
บุคคลมีหน้าที่ปกป้องประเทศ
ชาวไทยทุกคนต้องมีหน้าที่ในการปกป้องประเทศไม่ว่าด้านใดๆ รวมถึงการรักษาผลประโยชน์ของชาติ และมีหน้าที่เคารพและปฏิบัติตามกฎหมาย เพื่อให้ประเทศและประชาชนมีความผาสุก
ไม่นอนหลับทับสิทธิ์
บุคคลที่มีสิทธิเลือกตั้งมีหน้าที่ต้องไปใช้สิทธิเลือกตั้ง เพื่อให้ประชาชนชาวไทยมีส่วนร่วมในการเลือกตัวแทนของตนเข้าสู่ระบบการปกครอง การไม่ไปใช้สิทธิเลือกตั้งโดยไม่มีเหตุ อาจทำให้เสียสิทธิบางประการตามที่กฎหมายกำหนดแล้วแต่กรณี เพื่อเป็นการจูงใจให้บุคคลไปใช้สิทธิเลือกตั้งควบคู่กับการตัดสิทธิของผู้ไม่ไปใช้สิทธิเลือกตั้ง ทั้งนี้ เพื่อป้องกันการซื้อสิทธิขายเสียง
ทหารมีหน้าที่เสียสละ
ข้าราชการทหารมีหน้าที่เสียสละ และมีความรับผิดชอบต่อส่วนรวมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ช่วยเหลือราชการ
อบรม พิทักษ์ ปกป้อง และสืบสานศิลปวัฒนธรรมของชาติและภูมิปัญญาท้องถิ่นและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ป้องศิลปวัฒนธรรมอันดีงามของชาติ
วางตัวเป็นกลาง
ผู้แทนราษฎร ต้องวางตนเป็นกลางทางการเมืองเพื่อรักษาประโยชน์ส่วนรวม อำนวยความสะดวก และให้บริการแก่ประชาชนตามหลักการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดีปฏิบัติหน้าที่และปฏิบัติการอื่นๆที่เกี่ยวข้องกับประชาชน
การปฏิบัติหน้าที่ของชนชาวไทยทุกคนนั้น ไม่ใช่เรื่องยาก ซึ่งคนไทยทุกคน ทุกฝ่ายสามารถหันหน้ามาดำเนินการตามหน้าที่ของชนชาวไทย เพื่อแสวงหาแนวทางการแก้ปัญหาที่ประเทศไทยกำลังเผชิญอยู่ด้วยความร่วมมือกัน เพื่อประเทศของเรา
แนวทางการส่งเสริมกิจกรรมวันรัฐธรรมนูญ
ในวันรัฐธรรมนูญ วันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปี หน่วยงานต่างๆ ทั้งราชการและภาคเอกชน นักเรียน นิสิตนักศึกษา รวมทั้งประชาชนจะมาวางพวงมาลาถวายสักการะและถวายบังคมพระบรมราชานุสรณ์รัชกาลที่ 7 ณ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ ซึ่งถือเป็นประเพณีและธรรมเนียมที่ทำสืบต่อกันมาจนถึงทุกวันนี้
กระตุ้นและปลูกฝัง
การสนับสนุนให้กับเยาวชนได้มีการน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ ของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 ด้วยการ ปลูกฝังและถ่ายทอดประวัติ และเรื่องราวต่างๆ ที่ รัชกาลที่ 7 ทรงได้พระราชทานรัฐธรรมนูญฉบับแรก และฉบับถาวรให้แก่ปวงชนชาวไทย การให้เด็กๆ ได้มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ ของวันสำคัญ จะช่วยปลุกจิตสำนึกของความเป็นไทย และเห็นความสำคัญของวันรัฐธรรมนูญ ทำให้เด็กจดจำและจะทำตลอดไป
มีส่วนร่วมในกิจกรรม
เพราะวัน รัฐธรรมนูญ จะมีพิธีการต่างๆ และมีการวางพวงมาลาดอกไม้สักการะ และถวายบังคม
ซึ่งแนวทางสนับสนุนการส่งเสริมกิจกรรม วันรัฐธรรมนูญ ที่จะให้เยาวชนได้มีส่วนร่วมก็คือ การจัดให้มีการไปร่วมในพิธี วางพวงมาลา และถวายบังคม ระบรมราชานุสรณ์รัชกาลที่ 7 ณ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
สืบทอดสานต่อกิจกรรมวัรัฐธรรมนูญ
เพื่อให้เด็ก เยาวชน ประชาชนในชุมชน ได้ร่วมกันสืบสานและอนุรักษ์พิธีและกิจกรรมของวันรัฐธรรมนูญให้คงอยู่ต่อไป และเกิดความสัมพันธ์ที่ดี ระหว่างหน่วยงาน ต่าง ๆ ทั้งภาครัฐและภาคประชาชน เพื่อเกิดความจงรักภักดี และ ความสามัคคีระหว่างหน่วยงานและประชาชนในท้องถิ่นให้ยืนยาวต่อไป
เพื่อเป็นการประกาศเกียรติคุณ และน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของรัชกาลที่ 7 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวให้ไพศาลสืบต่อไป ข้าราชการ นักเรียน พ่อค้า และประชาชน อาจจะต้องเข้าร่วมกิจกรรม พร้อมทั้งเผยแพร่พระราชประวัติ และพระราชกรณียกิจ ในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อเป็นการส่งเสริมกิจกรรมวันรัฐธรรมนูญ ในวันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปี ต่อไป