ฤกษ์บน หรือ นพดลฤกษ์ คือคราวหรือเวลาซึ่งเหมาะเป็นชัยมงคลเบื้องสูง
โดยถือตำแหน่งของพระจันทร์ผ่านฤกษ์ ผ่านกลุ่มดาวฤกษ์ต่าง ๆ ทั้ง 27 คำนวณตาม ปฏิทินโหราศาสตร์ไทย สุริยยาตร์ แบ่งฤกษ์เป็น 9 กลุ่มดังนี้ ทลิทโทฤกษ์ แปลว่า ผู้ขอ คนเมตตา รักใคร่ ขออะไรก็ได้ มีดาวเกตุ(9) เป็นดาวเจ้าฤกษ์ เป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ การขอสิ่งต่าง ๆ ต้องการความเมตตาสงสาร เห็นอกเห็นใจ เพราะถือว่าเป็นฤกษ์ของชูชก ทำการขอสิ่งใดก็ง่าย เช่น การขอหมั้น ขอแต่งงาน ทวงหนี้ กู้ยืม ร้องทุกข์ การทำการใด ๆ เพื่อให้ผู้อื่นสงสารกรุณา มีความเมตตา เกิดเสน่ห์ มหานิยม คนนิยมชมชอบ เปิดร้านขายของ สมัครงาน ทำการใด ๆ ที่ริเริ่มใหม่
มหัทธโนฤกษ์ แปลว่า เศรษฐี คนร่ำรวย ผู้รุ่งเรืองเป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ การมงคลต่าง ๆ เพื่อความมั่นคงในทรัพย์สินเงินทอง ผลประโยชน์ เช่น เปิดห้างร้าน เปิดบริษัท ขึ้นบ้านใหม่ แต่งงาน ปลูกสร้างอาคาร ธุรกิจการเงิน ธุรกิจด้านบัญชี การค้าอุตสาหกรรม เปิดห้างร้าน เปิดร้านค้าต่าง ร้านแลกเงิน ร้านขายทอง ลาสิกขาบท สะเดาะเคราะห์ และ สารพัดงานมงคลที่ต้องการความร่ำรวยมีเงินทอง ทรัพย์สินมากมาย , มหัทธโนฤกษ์มีดาวศุกร์(6) เป็นดาวเจ้าฤกษ์ เด่นในเรื่องความรัก กิจการสถานบันเทิง ดนตรี ศิลปะ เสื้อผ้า ของแต่งกาย การตกต่าง งานออกแบบ ร้านอาหาร ธุรกิจด้านความงาม ร้านเสริมสวย ก็เด่นมากขึ้นไปอีก โจโรฤกษ์ แปลว่า ผู้ช่วงชิง มีดาวอาทิตย์เป็นดาวเจ้าฤกษ์ เป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ คนโบราณใช้ในการปล้นค่าย จู่โจมโดยฉับพลัน ฉวยโอกาส แย่งชิง ข่มขวัญ บีบบังคับ ทำการปราบปราม การแข่งขันช่วงชิง การแย่งอำนาจและผลประโยชน์ งานเสี่ยง ๆ ในระยะสั้น ๆ การปฏิวัติงานของบุคคลในเครื่องแบบใช้กำลัง ช่วงชิงแข่งขัน ในการธุรกิจ การกีฬา การเอาชนะในทุกรูปแบบ ก็มักใช้ฤกษ์นี้ประกอบการ ภูมิปาโลฤกษ์ แปลว่า ผู้รักษาแผ่นดิน เป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ การมงคลต่าง ๆ งานที่ต้องการความมั่นคงถาวร งานเกี่ยวกับที่ดิน อสังหาริมทรัพย์ การเกษตร การเช่าซื้อ ก่อสร้าง ปลูกเรือน ยกศาลพระภูมิ แต่งงาน ขึ้นบ้านใหม่ ลาสิกขาบท อุปสมบท เปิดอาคารห้างร้าน และ ใช้ได้สารพัดงานมงคลทั้งปวง , ภูมิปาโลฤกษ์มีดาวจันทร์(2) ครองเป็นเจ้าฤกษ์ ดังนั้น ธุรกิจที่ข้องกับดาวจันทร์ก็คือ ธุรกิจทางน้ำ สื่อสารมวลชน ความงาม โฆษณาประชาสัมพันธ์ ก็เด่นมากขึ้น เทศาตรีฤกษ์ แปลว่า คนต่างถิ่น ผู้ท่องเที่ยว เป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ งานการติดต่อการค้าระหว่างถิ่น งานด้านต่างประเทศ ต่างชาติ ภาษาต่างประเทศ กิจการทัวร์ ธุรกิจนำเข้า ส่งออก เกี่ยวกับการงานที่ต้องการให้มีผู้คนเข้าออกมากมาย เกี่ยวกับความสนุกสนานชักชวนคนเข้าออกมาก เปิดโรงมหรสพ สถานเริงรมย์ โรงแรม ร้านอาหาร โรงหนัง สถานบันเทิง ตลาดและศูนย์การค้า การประกอบอาชีพนอกสถานที่ อาชีพเร่ร่อน อาชีพที่ต้องย้ายที่อยู่เสมอ , เทศาตรีฤกษ์มีดาวอังคาร(3) เป็นดาวเจ้าฤกษ์ กิจการที่เป็นด้านอุตสาหกรรม เครื่องยนต์กลไก การซ่อมแซม อุตสาหกรรมเหล็ก โลหะ เครื่องจักร การก่อสร้าง ยานยนต์ก็จะมีผลดีเป็นพิเศษ เทวีฤกษ์ แปลว่า นางพญา ราชินี มีเสน่ห์ โชคลาภ เป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ งานที่ต้องการความเรียบร้อยสวยงาม มีชื่อเสียง การเข้าหาผู้หลักผู้ใหญ่ การหมั้นหมายและสมรส การส่งตัวเจ้าสาวและเข้าห้องหอ การทำกิจการที่ต้องการชื่อเสียงและมีเสน่ห์ งานมีเกียรติ งานเชิงศิลปะตกแต่งชั้นสูง เปิดร้านค้าอัญมณีเครื่องประดับ ร้านเสริมสวย ตัดเย็บเสื้อผ้า การประชาสัมพันธ์ ลาสิกขาบท ขึ้นบ้านใหม่ ขอความรัก งานเพื่อความสงบเรียบร้อย และ สารพัดงานมงคลทั้งปวง , เทวีฤกษ์มีดาวราหู(8) เป็นเจ้าฤกษ์ แสดงถึงความลุ่มหลง หลงใหล มีเสน่ห์ และให้คุณเป็นพิเศษแก่กิจการที่เกี่ยวข้องกับ ต่างชาติ ต่างภาษา ร้านอาหาร สุรายาเมา และบ่อนการพนัน บาร์ไนต์คลับ เพชฌฆาตฤกษ์ แปลว่า ผู้ทำการตัด การแบ่ง เป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ การฟันผ่าอันตรายและอุปสรรค ต่อสู้เสี่ยงภัยต่าง ๆ อาสางานใหญ่ ทำกิจปราบปรามศัตรู ตัดสินคดีความ งานที่ใช้การตัดสินใจอย่างเด็ดขาด ประกอบพิธีไสยศาสตร์ ปลุกเสกเครื่องรางของขลัง ลงเลขยันต์ สร้างวัตถุมงคลแบบคงกระพันชาตรี สร้างสิ่งสาธารณะกุศลสงเคราะห์ เปิดโรงพยาบาล การรักษาโรคเรื้อรังที่หายยาก ๆ การยาตราทัพ เจิมอาวุธยุทธภัณฑ์ สร้างโบสถ์วิหารการเปรียญ คล้ายกับโจโรฤกษ์ แต่ฤกษ์นี้แรงกว่า , เพชฌฆาตฤกษ์ มีดาวพฤหัส(5) เป็นดาวเจ้าฤกษ์ ให้คุณโดดเด่นทางด้านการศึกษา และการศาสนา การปฎิบัติทางจิตภาวนาเป็นพิเศษ ราชาฤกษ์ แปลว่าผู้ยิ่งใหญ่ พระเจ้าแผ่นดิน ผู้มีอำนาจวาสนา เป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ งานราชพิธี งานราชการงานเมือง สร้างที่ประทับ งานที่ต้องการชักจูงให้ผู้อื่นดำเนินตาม การเข้ารับตำแหน่งงาน การแสวงหาชื่อเสียงเกียรติยศ การเข้าหาผู้หลักผู้ใหญ่ เปิดโรงเรียน สถาบัน สถานที่ราชการ งานมงคลสมรสที่หรูหรามีเกียรติ ลาสิกขาบท การขึ้นบ้านใหม ่(สามัญชนควรเว้น ถ้าหาฤกษ์ไม่ได้ก็พออนุโลมใช้ได้ เพื่อดวงชะตาและความเหมาะสม) และ งานมงคลทั้งปวง , ราชาฤกษ์ มีดาวเสาร์(7) เป็นดาวเจ้าฤกษ์ กิจการที่ข้องกับงานอุตสาหรรมขนาดใหญ่ โรงงานผลิต การก่อสร้าง งานเชิงสาธารณะ งานราชการ รัฐวิสาหกิจ ให้ผลดีมากเป็นพิเศษ สมโณฤกษ์ แปลว่า ความสุข ความสงบ นักบวช นักสอนศาสนา เป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ ทำพิธีกรรมทางศาสนา และ ทางนักบวช เช่น การทำขวัญนาค การอุปสมบท หล่อพระและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เข้ารับการศึกษา และ การกระทำทุกอย่างเพื่อความสงบร่มเย็นเป็นสุข สงเคราะห์ในฤกษ์นี้ได้ ทำบุญขึ้นบ้านใหม่ ทำบุญต่ออายุ ผูกข้อมือ สู่ขวัญ โกนผมไฟ , สมโณฤกษ์ มีดาวพุธ(4) เป็นดาวเจ้าฤกษ์ กิจการที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา การสื่อสาร ขนส่งมวลชน กิจการที่เกี่ยวกับงานด้านเอกสาร สัมมนา งานวิจัย ให้ผลดีเป็นพิเศษ การใช้ฤกษ์หรืออ่านฤกษ์บน ตามปฏิทินข้างต้น แสดงช่วงเวลากำกับ ซึ่งแต่ละวันแต่ละฤกษ์เวลาไม่แน่นอน เช่น ปฏิทิน "โจโร <06:44น.> ภูมิปาโล" หมายความว่า ช่วงเวลาก่อน 06:44น. ของวันนั้น ๆ เป็นโจโรฤกษ์ และหลังจาก 06:44น. เป็นภูมิปาโลฤกษ์ ฤกษ์เข้าเป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ ขึ้นบ้านใหม่ เข้าบ้าน โกนจุก รับผู้คนสิ่งของเข้าบ้าน ฤกษ์ขันหมาก ส่งตัว กลับจากที่ไกล ๆ ( ฤกษ์ 3 , 4 , 5 , 10 , 11 , 12 , 17 , 18 , 19 , 24 , 25 , 26 ) ฤกษ์ออกเป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ เดินทาง ลาสิกขาบท ออกเดินทางไกล ๆ ไปนาน ยาตราทัพ ( ฤกษ์ 1 , 2 , 7 , 8 , 9 , 14 , 15 , 16 , 22 , 23 ) ฤกษ์กรรมบาทเป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ เก็บรักษาทรัพย์สิน เงินทองให้มั่นคง ( ฤกษ์ 6 , 13 , 20 , 27 ) ฤกษ์ยายีเป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ เคลื่อนที่ย้าย ไปทำการที่อื่น ๆ ( ฤกษ์ 2 , 4 , 6 , 7 , 9 , 11 , 13 , 15 , 18 , 20 , 22 , 24 , 25 ) ฤกษ์นครเป็นฤกษ์ที่เหมาะสำหรับ ทำการอยู่กับที่ ( ฤกษ์ 1 , 3 , 5 , 8 , 10 , 12 , 14 , 16 , 17 , 19 , 21 , 26 ) เป็นวันดี ทำการใดสำเร็จได้ผลดี มีชัยชนะ มิ่งขวัญ ของหมู่คณะ ชัยชนะ (มักใช้กับสิ่งของ วัตถุ สถานที่) เป็นวันดี ให้คุณเรื่องอำนาจ บารมี เป็นใหญ่ มีอำนาจในการปกครอง ควบคุมดูแล เวลาประกอบด้วยโชค ความเป็นใหญ่ มักใช้กับบุคคล ตามตำราปัจจุบัน เป็นวันไม่ดี ไม่เป็นมงคล ตกอยู่ในบ่วงกรรมอุปสรรค ทำการค้าไม่ขึ้น โชคร้าย อุบัติเหตุ เคราะห์ไม่ดี สิ่งที่ไม่เป็นมงคล (ใช้กับบุคคล)

อุบาทว์ ตามตำราเดิมสมัยรัชกาลที่ 4 หรือปฏิทินปูมโหรเก่า ๆ ใช้คำว่า "อุบาสน" แปลว่าเข้าใกล้ , รัชกาลที่ 5 ทรงพระราชหัถตเลขา (พ.ศ.2417) ถึงกรมพระอาลักษณ์ เกี่ยวกับพระราชดำริรัชกาลที่ 4 เรื่องวันอุบาสน มีสรุปความตอนหนึ่งว่า "แต่นี้สืบไป อย่าให้ผู้ใดเขียนว่าวันอุบาท ทูลเกล้าฯ ถวายเป็นอันขาด ให้เขียนว่า วันอุบาสน คือแปลว่าเข้าใกล้ จะได้สมกันกับที่อยู่ใกล้วันธงไชย" ดังนั้น "อุบาสน" ไม่ได้มีความหมายแรงตามที่ใช้ในปัจจุบัน วันที่ไม่ดีตามกาลโยกตำราเดิมคือวัน "โลกาวินาสน์" เท่านั้น อ่านต่อ หรือ วันขลุบ เป็นวันไม่ดี ไม่เป็นมงคล วุ่นวาย ยุ่งยาก ติดขัด ระส่ำระสาย ความหายนะ สูญเสีย เข้าไปสู่อันตราย ไม่เป็นมงคลต่อหมู่คณะเป็นส่วนรวม (ใช้กับสิ่งของ วัตถุ สถานที่)

ปฏิทินนี้แสดงเฉพาะ วาร (วัน) กาลโยค เท่านั้น นอกจากนี้กาลโยคยังมีฐานอื่น ๆ นอกจากฐานวัน คือ ฐานยาม , ฐานฤกษ์ , ฐานราศี , ฐานดิถี

กาลโยค คำนวณโดยใช้ปีจุลศักราชตั้งต้น ปีจุลศักราช , จุลศักราช (จ.ศ.) ปฏิทินชุดนี้เปลี่ยนปีจุลศักราชในวันเถลิงศก คำนวณตามคัมภีร์สุริยาตร์ โดยในปี พ.ศ.2386/จ.ศ.1205 วันเถลิงศกตรงกับ วันศุกร์ที่ 14 เมษายน พ.ศ.2386 เวลา 06:14:24น. วันเดียวกันอาจคาบเกี่ยวจุลศักราชได้ เพราะมีช่วงเวลามาเกี่ยวข้อง , วันกาลโยคเริ่มใช้หลังจากวันเถลิงศกนี้เช่นกัน ดู ประกาศสงกรานต์ พ.ศ.2386
วันตามปฏิทินโหราศาสตร์ เป็นวันห้ามให้ฤกษ์ ห้ามทำการมงคลใด ๆ