วันแรงงาน
พอใกล้จะถึงวันที่ 1 พฤษภาคม ทีไร กลุ่มผู้ใช้แรงงานในประเทศไทย และทั่วโลก ต่างเตรียมตัวหยุดและไปเที่ยวพักผ่อนอย่างเต็มที่ แม้จะเป็นเพียงแค่หนึ่งวัน แต่หากเทียบกับการทำงานมาโดยตลอด ที่บางคนแทบจะไม่ค่อยมีเวลาได้พัก แต่เมื่อถึงวันของพวกเขาแล้ว การที่ได้มีวันหยุดเกี่ยวกับอาชีพของตัวเอง ถือว่าเป็นสิ่งที่พวกเขารอคอยในแต่ละปีเลยก็ว่าได้ เพราะที่ผ่านมา ก็ได้ใช้แรงงานแม้ตะหนักหรือเบา แต่ก็ได้ถูกระบุให้อยู่ใยกลุ่มผู้ใช้แรงงานแล้ว เมื่อได้มีโอกาสหยุดแบบนี้จึงเป็นเรื่องที่ดีที่อาจทำให้พวกเขาได้อยู่กันพร้อมหน้าอย่างมีความสุขอีกหนึ่งวันก็ได้
ความหมายวันแรงงาน
วันแรงงานเป็นวันหยุดประจำปีที่มีการเฉลิมฉลองไปทั่วโลก ประเทศส่วนใหญ่ฉลองวันแรงงานในวันที่ 1 พฤษภาคม หรือที่เรียกตามสากลว่าเป็นวัน เมย์เดย์ (May Day) เมย์ ซึ่งแปลว่า เดือนพฤษภาคม ซึ่งเมื่อหยุดวันที่ 1 พฤษภาคม ก็คือวันแรกของเดือนนั่นเอง จึงกลายเป็นวันเมย์เดย์ ที่กลุ่มผู้ใช้แรงงานจะรู้ว่า ถึงเวลาที่พวกเขาจะได้หยุดใช้แรงงานกันแล้ว
วันแรงงานของประเทศไทย
ประเทศไทยเรามีแหล่งโรงงานอุตสาหกรรมมากมาย ซึ่งจะมีทั้งบริษัทของไทย และต่างชาติที่เข้ามาลงทุนในบ้านเรา ทำให้มีพี่น้องชาวไทยต่างพากันสมัครตามโรงงานต่างๆ ซึ่งแม้จะอยู่ไกลแค่ไหน หากแต่ได้มีโอกาสทำงานก็ยังดีกว่าที่จะตกงานหรืออยู่บ้านเฉยๆ เพราะงานสมัยนี้หายาก แม้แต่วุฒิสูงๆ ยังหางานยาก การได้มีโอกาสทำงานเป็นหนุ่มสาวโรงงาน ที่แม้อาจจะเลือกไม่ได้ หรือไม่มีสิทธิ์เลือก ก็ถือว่าได้ทำงานหาเลี้ยงครอบครัวแล้ว และแม้จะมีวันหยุด แต่การที่พวกเขาได้มีโอกาสหยุดวันแรงงาน ก็ถือว่าเป็นการได้ใช้วันหยุดที่คุ้มค่า เพราะอย่างน้อยก็มีคนเห็นความสำคัญของพวกเขาและทำให้เป็นวันหยุดไปโลกได้ รัฐบาลจึงได้กำหนดให้วันที่ 1 พฤษภาคม ของทุกปีเป็น วันแรงงานแห่งชาติ ประจำประเทศไทย เพื่อให้เกิดการพัฒนาทั้งในคุณภาพ ความเป็นอยู่ตลอดจนสิทธิอันชอบธรรมที่ผู้ใช้แรงงานสมควรจะได้รับการดูแลเอาใจใส่อย่างจริงจัง
วันแรงงานรอบโลก
เพื่อเป็นการยกย่องและชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของแรงงาน ซึ่งประเทศส่วนใหญ่ฉลองวันแรงงานในวันที่ 1 พฤษภาคมของทุกปี และมีการเรียกวันนี้ว่าวัน May Day หรือ "ในประเทศยุโรป เรียกว่า "วันกรรมกรสากล" ยกเว้นประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศแคนาดา ที่ถือเอาวันจันทร์แรกของเดือนกันยายนเป็นวันแรงงาน
วันที่ใช้จัดงานวันแรงงาน
ในประเทศไทย วันแรงงาน ซึ่งถือเป็นวันหยุดของกลุ่มผู้ใช้แรงงาน ซึ่งรัฐบาลประกาศให้วันที่ 1 พฤษภาคม ของทุกปีเป็นวันหยุด และใช้จัดงานรื่นเริงเพื่อเอาใจพี่น้องผู้ใช้แรงงาน ให้เป็นกำลังใจในการที่จะทำงานต่อไป
ปฏิทินวันแรงงาน
วันแรงงาน พ.ศ.2558 ตรงกับ วันศุกร์ที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2558 / วันศุกร์ ขึ้น ๑๔ ค่ำ เดือนหก(๖) ปีมะแม
วันแรงงาน พ.ศ.2559 ตรงกับ วันอาทิตย์ที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2559 / วันอาทิตย์ แรม ๑๐ ค่ำ เดือนห้า(๕) ปีวอก
วันแรงงาน พ.ศ.2560 ตรงกับ วันจันทร์ที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2560 / วันจันทร์ ขึ้น ๖ ค่ำ เดือนหก(๖) ปีระกา
วันแรงงาน พ.ศ.2561 ตรงกับ วันอังคารที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2561 / วันอังคาร แรม ๒ ค่ำ เดือนหก(๖) ปีจอ
วันแรงงาน พ.ศ.2562 ตรงกับ วันพุธที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2562 / วันพุธ แรม ๑๒ ค่ำ เดือนห้า(๕) ปีกุน
วันแรงงาน พ.ศ.2563 ตรงกับ วันศุกร์ที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2563 / วันศุกร์ ขึ้น ๑๐ ค่ำ เดือนหก(๖) ปีชวด
วันแรงงาน พ.ศ.2564 ตรงกับ วันเสาร์ที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2564 / วันเสาร์ แรม ๕ ค่ำ เดือนหก(๖) ปีฉลู
วันแรงงาน พ.ศ.2565 ตรงกับ วันอาทิตย์ที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2565 / วันอาทิตย์ ขึ้น ๑ ค่ำ เดือนหก(๖) ปีขาล
วันแรงงาน พ.ศ.2566 ตรงกับ วันจันทร์ที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2566 / วันจันทร์ ขึ้น ๑๒ ค่ำ เดือนหก(๖) ปีเถาะ
วันแรงงาน พ.ศ.2567 ตรงกับ วันพุธที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2567 / วันพุธ แรม ๘ ค่ำ เดือนห้า(๕) ปีมะโรง
วันแรงงาน พ.ศ.2568 ตรงกับ วันพฤหัสบดีที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ.2568 / วันพฤหัสบดี ขึ้น ๕ ค่ำ เดือนหก(๖) ปีมะเส็ง
ประวัติวันแรงงาน
เพื่อเป็นการยกย่องและชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของกลุ่มผู้ใช้แรงงาน รวมถึงการก่อให้เกิดการพัฒนาทั้งในคุณภาพและความเป็นอยู่ ตลอดจนสิทธิอันชอบธรรมที่ผู้ใช้แรงงานสมควรจะได้รับการดูแลเอาใจใส่อย่างจริงจังรัฐบาลจึงได้กำหนดให้วันที่ 1 พฤษภาคม ของทุกปีเป็น "วันแรงงานแห่งชาติ" ตั้งแต่ปี พ.ศ.2432 เป็นต้นมา
เหตุผลที่ทำให้ต้องมีวันแรงงานก็เพราะ ในระบบเศรษฐกิจ แรงงานมนุษย์ ถือเป็นปัจจัยสำคัญอันหนึ่งที่ก่อให้เกิดผลผลิตต่างๆ ที่ได้ทำในโรงงานอุตสาหกรรม พลังของผู้ใช้แรงงานจะแฝงอยู่ในผลผลิตทุกชิ้นด้วยการทุ่มเท แรงกายและแรงใจในการทำงานของผู้ใช้แรงงาน ที่มุ่งมั่น เพื่อให้เกิดความสำเร็จของงานที่ได้รับมอบหมาย บริษัทจะมีความมั่นคงก้าวหน้า หรือความอ่อนแอทางด้านเศรษฐกิจ การใช้แรงงานย่อมมีส่วนสำคัญเป็นอย่างมาก ซึ่งการเห็นความสำคัญของผู้ใช้แรงงาน ด้วยการให้วันหยุดสำหรับอาชีพนี้ ถือว่าได้รับการเอาใจใส่อย่างแท้จริง แม้ในความเป็นจริงแล้ว อาจจะยังมีผู้ใช้แรงงานถูกเอารัดเอาเปรียบจากนายจ้าง ทั้งในด้านผลประโยชน์ค่าตอบแทน และสวัสดิการ
ช่วงระหว่าง พ.ศ.2496-2499 มีการตื่นตัวในเรื่องการก่อตั้งองค์การลูกจ้าง ซึ่งก่อนหน้านั้นยังไม่มีกฎหมายแรงงาน จึงได้มีการจัดตั้งขึ้นในนามของสมาคมกรรมกรไทย และสมาคมเสรีแรงงานแห่งประเทศไทย กรรมการและผู้แทนของสมาคมเหล่านี้ มีโอกาสประชุมกิจกรรมด้านแรงงานในต่างประเทศ และได้ความรู้ว่าหลายประเทศถือเอาวันที่ 1 พฤษภาคม เป็น "วันแรงงาน"
คณะกรรมการจัดงานที่ระลึกวันแรงงาน ประชุมร่วมกันแล้วมีความเห็นว่าควรกำหนดให้วันที่ 1 พฤษภาคม เป็นวันที่ควรระลึกถึงแรงงานในประเทศไทย จึงได้ยื่นหนังสือถึงนายกรัฐมนตรีขอให้มีการรับรอง และ ในวันที่ 30 เมษายน 2499 ได้มีประกาศสำนักนายกรัฐมนตรีให้ถือเอาวันที่ 1 พฤษภาคม เป็น "วันกรรมกรแห่งชาติ" ซึ่งต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น "วันแรงงานแห่งชาติ" และใน ปี พ.ศ.2550 ได้มีพระราชบัญญัติแรงงาน ให้ลูกจ้างมีสิทธิหยุดงานประจำปีในวันกรรมกรแห่งชาติ
กิจกรรมที่นิยมทำกันในวันแรงงาน
เพราะได้มีโอกาสหยุดในสายอาชีพที่ตัวเองได้ทำ สำหรับหนุ่มสาวโรงงาน ที่รู้สึกว่ารัฐบาล นายจ้าง และอีกหลายๆ ฝ่ายที่ยังเห็นความสำคัญ แม้จะเป็นวันหยุดเพียงแค่วันเดียว แต่เชื่อว่าผู้ใช้แรงงานเกือบทั้งประเทศ ก็คงจะดีใจอยู่บ้าง ที่ได้สิทธินี้ และแม้บางคนจะมีค่าแรงที่ไม่มาก เพราะการใช้แรงงาน จะขึ้นอยู่กับงานที่ทำ หรือวุฒิการศึกษา และระดับหน้าที่การงานในโรงงานนั้น แต่เมื่อมีโอกาสหยุดทั้งที ก็ต้องมีกิจกรรมต่างๆ กันบ้างล่ะ
พักผ่อน
จะเรียกว่าเป็นกิจกรรมก็ได้ การได้หยุดสำหรับวันแรงงาน เป็นเหมือนการปลดปล่อยที่ทำงานมาตั้งครึ่งปี และมีการใช้วันหยุดเต็มที่หนึ่งวัน แม้จะมีวันหยุดอย่างวันปีใหม่หรือวันสงกรานต์ แต่ความภูมิใจจะไม่เหมือนกับวันหยุดของวันแรงงาน เพราะพวกที่ใช้แรงงานจะรู้สึกว่า วันที่ 1 พฤษภา เป็นวันของพวกเขา การที่ปกติต้องตื่นแต่เช้าเพื่อไปทำงาน บางคนก็ต้องตื่นมารอรถโรงงานแต่เช้า เมื่อถึงวันแรงงานอย่างนี้ สิ่งที่หลายคนอยากจะทำเป็นอันดับแรกๆ ก็คือ นอนตื่นสายๆ นั่นเอง
เดินห้าง
หนุ่มสาวโรงงานหลายคน มักจะใช้วันหยุดมาเดินเที่ยวห้าง ตากแอร์ให้ฉ่ำปอด เพราะการเดินห้าง นอกจากจะซื้อของใช้แล้ว อาจจะนัดกันกับเพื่อน หรือแฟน มารับประทานอาหารตามฟาสต์ฟูดหรือ ร้านอาหารในห้าง หรือแม้กระทั่งการดูหนัง ที่ส่วนใหญ่จะมีหนังดีๆ ในวันแรงงาน เพราะอย่าลืมว่า เป็นวันหยุดทั้งโลกเลยทีเดียว
เที่ยวสวนสาธารณะ
สำหรับคนที่ไม่อยากจะใช้เงินมากมาย ไม่ชอบเดินห้างเพราะคนเยอะ การเดินเล่น หรือนัดเพื่อนๆ หรือแฟน ไปเที่ยวตามสวนสัตว์ สวนสาธารณะ เพื่อนั่งคุยกัน ชมต้นไม้ ชมสัตว์ หรือนั่งเรือถีบ ก็ถือเป็นกิจกรรมอย่างหนึ่งที่นิยมทำกัน เพราะการได้ใช้เวลาเที่ยวหรือพักผ่อนให้คุ้มและเต็มที่ในวันหยุดอย่างวันแรงงาน ถือว่าคุ้มแล้ว
ไปเที่ยวชมแสง สี เสียงยามค่ำคืน
แน่นอนเลยว่าที่ท้องสนามหลวง แทบจะทุกปีก็ว่าได้ ที่จะเอาใจพี่น้องผู้ใช้แรงงาน ซึ่งจะมีงาน แสง สี เสียง ดนตรี คอนเสิร์ต มหรสพ ซึ่งจะมีพี่น้องผู้ใช้แรงงาน และประชาชนทั่วไปมาเที่ยวชมงาน ที่สนามหลวง ซึ่งจะมีนักร้อง นักแสดง ศิลปิน จากค่ายดังๆ มาให้ความเพลิดเพลินและให้กำลังใจกับผู้ใช้แรงงาน แม้แต่ในบางจังหวัดก็มีการจัดงานเพื่อเป็นขวัญและกำลังใจให้กับพี่น้องผู้ใช้แรงงานเช่นกัน โดยอาจจะมีศิลปิน นักร้อง ดารา มาร่วมให้ความบันเทิงอีกด้วย
แม้จะเป็นความสุขเพียงแค่หนึ่งวัน หรือหนึ่งคืน แต่อย่างน้อยก็เป็นกำลังใจให้กับผู้ใช้แรงงานได้มีแรงได้ต่อสู้ เพื่อที่จะทำงานต่อไป
ข้อควรระวังและสิ่งที่ไม่ควรทำในการจัดกิจกรรมวันแรงงาน
การได้ร่วมกิจกรรมวันแรงงาน ซึ่งในแต่ละที่อาจจะมีการจัดงาน เพื่อให้ผู้ใช้แรงงานได้มีความสุข และพักผ่อนอย่างเต็มที่ เพื่อเป็นกำลังและแรงใจในการทำงานต่อไป ซึ่งการที่มีพี่น้องผู้ใช้แรงงานได้ออกไปเที่ยวโดยมิได้นัดหมายเช่นนี้ อาจจะทำให้ประสบปัญหาบางอย่างเกิดขึ้น ซึ่งข้อระวังในการออกไปเที่ยวพร้อมๆนเช่นนี้ หากไปแบบสุภาพและไม่ดื่มสุราไปด้วย อาจทำให้ทุกฝ่ายปลอดภัย การใช้วันหยุดให้คุ้มค่าดีกว่าเสียเวลามีเรื่อง
ไม่ก่อความรำคาญให้ข้างห้อง สำหรับวันหยุดแม้จะเป็นแค่หนึ่งวัน แต่การได้หยุดเพราะถือเป็นวันของตัวเอง อาจจะทำให้รู้สึกดีใจเกินไป อันดับแรกเลย เมื่อรู้ว่าวันแรงงานจะได้หยุดหนึ่งวัน การได้ฉลองวันแรงงานด้วยการดื่มสุรา หรือแอลกอฮอล์ ตั้งแต่เย็นวันที่ 30 เมษายน ส่วนใหญ่จะนั่งดื่มกันในกลุ่มของผู้ใช้แรงงาน ซึ่งส่วนใหญ่จะอาศัยตามหอพัก และเมื่อเหล้าเข้าปาก สติก็อาจจะขาดได้ ความเมาทำให้เสียงดัง และอาจเกิดการทะเลาะวิวาทกับเพื่อนร่วมวง ได้เช่นกัน ถือเป็นการก่อความรำคาญกับห้องข้างๆอีกด้วย
ยกพวกตีกันมีหนุ่มๆโรงงาน ที่เป็นประเภทนักเลงก็มี ซึ่งการนัดทะเลาะวิวาท หรือชกต่อยกัน เพราะเกิดการเขม่นเรื่องการแย่งสาวโรงงานนั่นเอง ส่วนใหญ่จะไปเป็นกลุ่ม ซึ่งบางครั้งแม้จะมีการนัดกันแบบตัวต่อตัว แต่สุดท้าย ต่างฝ่ายต่างพาพวกไป ซึ่งหากเป็นการชกต่อยธรรมดาคงจะไม่เท่าไหร่ แต่หากมีอาวุธไปด้วย แน่นอนว่าอาจถึงขั้นถูกทำร้ายจนเสียชีวิตได้
ดูคอนเสิร์ตอย่างสุภาพส่วนใหญ่วันแรงงาน จะมีหนุ่มสาวผู้ใช้แรงงาน ไปเที่ยวยามค่ำคืน เพื่อชมแสง สี เสียง การแสดงที่ถูกจัดขึ้นในแต่ละจุด โดยเฉพาะที่สนามหลวง ซึ่งต่างคนต่างมุ่งหน้าไปเที่ยวที่เดียวกัน ต่างคนต่างโรงงาน ยิ่งหากได้เจอเพลงมันส์ๆ ของ พี่ไมค์ ขวัญใจหนุ่มสาวโรงงาน หรือพี่ไผ่ พงษธร ตามด้วย พี สะเดิด ด้วยแล้ว ก็คงจะเกิดความมันส์จนต้องแดนซ์กระจาย ซึ่งหากมีการดื่มสุราด้วยแล้ว อาจจะยิ่งทำให้ขาดสติ เมื่อมีคนมาเต้นแล้วเหยียบเท้ากัน ก็อาจจะทำให้เกิดความโมโห อารมณ์ฉุนเฉียว จนเกิดการชกต่อยกันแบบไร้เหตุผลได้
เมื่อมีโอกาสได้หยุดในวันแรงงานแล้ว การใช้วันหยุดให้คุ้มค่าที่สุด เพื่อให้เกิดประโยชน์กับตัวเองมากที่สุด ถือเป็นกำไรชีวิตที่หนึ่งปีจะมีสักครั้ง และจะได้มีกำลังใจในการทำงานต่อไป
แนวทางการส่งเสริมวันแรงงาน
เพราะวันที่ 1 พฤษภาคม เป็นวันแรงงานแห่งชาติ หรือวันกรรมกรสากล หรือวัน May Day ที่ชาวต่างชาติเรียก ก็ถือเป็นวันหยุดพักผ่อนประจำปี และเป็นวันหยุดแรงงานของสากลซึ่งเป็นวันระลึกถึงแรงงานไทย และมีจุดประสงค์เพื่อการเฉลิมฉลองทั่วโลก ในกลุ่มของผู้ใช้แรงงาน โดยการได้หยุดวันแรงงาน เพื่อเป็นการเตือนใจผู้ใช้แรงงาน ให้ตระหนักถึงความรับผิดชอบ และความมั่นคงของอาชีพ ซึ่งแนวทาการส่งเสริมวันแรงงาน จึงเป็นอีกหนึ่งหนทางที่จะทำให้ผู้ใช้แรงงานได้ทำงานต่อไป และมีการผลิตแรงงานรุ่นใหม่ๆเข้ามา โดยไม่ต้องมีการบังคับ
สนับสนุนด้านการจัดหางาน
หากรัฐบาลหรือกรมแรงงานมีการช่วยเหลือคนว่างงาน ให้มีงานทำ รวมไปถึง ช่วยเหลือนายจ้าง ห้างร้าน หรือตามบริษัทต่างๆ ให้ได้แรงงานที่มีคุณภาพดี ซึ่งหากมีการประชาสัมพันธ์เรื่องแหล่งหางาน ตลาดแรงงาน อาชีพ และสภาวะของตลาดแรงงานไทย ในปัจจุบันไปถึงอนาคต โดยการจัดกิจกรรมที่ต้องร่วมมือกับ บริษัทต่างๆ ที่ต้องการรับสมัครพนักงาน ซึ่งจะต้องมีการจัดนัดพบแรงงาน เพื่อเป็นทางเลือกและเพิ่มความสะดวกให้ผู้ทำงานและบริษัทผู้ว่าจ้าง
จัดให้มีการแนะแนวอาชีพ
การจัดให้คำปรึกษาแก่ผู้ที่กำลังมองหางานทำ ซึ่งอาจจะมีการแนะแนววิธีการประกอบอาชีพตามความถนัด ความ สามารถทางร่างกาย คุณสมบัติ บุคลิกภาพ ที่เหมาะสมกับความรู้ที่แรงงานมี หรือตามความสามารถ และความชอบ รวมไปถึงให้คำแนะนำในเรื่องของ รายได้ การประกอบกิจอาชีพเล็กๆ และความต้องการแรงงานในตลาดแรงงาน
มีการพัฒนาแรงงาน
ควรส่งเสริม และสนับสนุน ให้กลุ่มผู้ใช้แรงงาน หรือผู้ที่ต้องการมีความรู้ ได้มีโอกาสศึกษาต่อ ทั้งภาควิชาชีพ และภาควิชาการ อย่างครบถ้วน เพื่อใช้ในการประกอบอาชีพ เพราะยังมีอีกหลายคนที่เรียนมาไม่ตรงกับสายงาน หากเปิดสอนเรื่องวิชาชีพให้ตรงกับสายงานนั้นๆ อาจช่วยให้คนตกงาน ได้เรียนรู้งานใหม่ๆ และหางานได้ง่ายขึ้น
คุ้มครองแรงงาน
ทบทวนเรื่องกฎหมายและชั่วโมงทำงาน ความเหมาะสมของรายได้ที่แรงงานควรได้รับ วันหยุดงาน และสวัสดิการพื้นฐานต่างๆ ที่แรงงานควรได้รับ และเป็นคนกลางในการแก้ปัญหา ความขัดแจ้ง ระหว่างนายจ้าง และลูกจ้าง รวมไปถึงช่วยยุติข้อขัดแจ้งที่เกิดขึ้น และส่งเสริม สร้างสรรค์กิจกรรม ที่ทำให้เกิดความสัมพันธ์อันดีของทั้งสองฝ่าย